Vai trò của Interleukin 28B genotype(IL28B) trong điều trị viêm gan siêu vi C

IL28B là một gen liên quan đến hệ thống interferon trong cơ thể. Một vùng gen gần gen IL28B được gọi như một kiểu gen(genotype) của IL28B. Có 3 biến thể của IL28B : CC, CT, TT. Những biến thể này có liên quan đáp ứng điều trị với Peginterferon và Ribavirin.

Những nghiên cứu cho thấy rằng những người có biến thể CC đáp ứng tốt hơn những người có biến thể CT hay TT.Biến thể CC thường thấy ở những người da trắng hơn là ở những người da đen(39% so với 16%), điều này giải thích vì sao tỷ lệ đáp ứng với điều trị Peginterferon kết hợp với Ribavirin ở người da đen thấp hơn người da trắng. Người châu á thường gặp biến thể CC nhiều nhất[1]. Khả năng đạt được đáp ứng kéo dài với điều trị Peginteferon kết hợp với Ribavirin hay khả năng tự khỏi của bệnh nhân nhiễm vi rút viêm gan C khác nhau tùy theo trình tự nucleotide gần gen IL28B hoặc lamda interferon 3 trên nhiễm sắc thể 19[ 2,3].

Biến thể CC được thấy nhiều hơn gấp đôi ở những người tự khỏi sau nhiễm vi rút  viêm gan C so với những người trở thành nhiễm mạn tính vi rút viêm gan C. Trong số những người viêm gan vi rút C mạn tính genotype 1 được điều trị bằng Peginterferon kết hợp với Ribavirin thì tỉ lệ đạt được đáp ứng kéo dài lần lượt là 69%, 33%, và 27% tương ứng với các biến thể CC, CT, và TT của IL28B[4]. Còn ở bệnh nhân da đen thì tỷ lệ bệnh nhân đạt được đáp ứng kéo dài là 48%, 15%, và 13% tương ứng với các biến thể CC, CT, và TT[4].

Giá trị dự đoán cho đáp ứng kéo dài của IL28B mạnh hơn những yếu tố dự đoán khác như lượng vi rút, mức độ xơ hóa gan, đường huyết lúc đói, BMI, chủng tộc, tuổi, giới tính, và có ý nghĩa dự đoán mạnh ở bệnh nhiễm vi rút viêm gan C genotype 1 hơn những bệnh nhân nhiễm vi rút viêm gan C genotype 2, 3[4,5]. Trong một nghiên cứu phân tích sơ bộ số liệu ở pha 3, biến thể của IL28B vẫn là một yếu tố dự đoán đáp ứng kéo dài ở những bệnh nhân điều trị với phác đồ ba thuốc(Peginterferon+Riabavirin+Boceprevir hoặc Telaprevir)[6]

Trong thử nghiệm SPRINT 2 những bệnh nhân da trắng sử dụng Boceprevir trong 48 tuần thì tỷ lệ đáp ứng kéo dài lần lượt là 80%, 71%, và 59% tương ứng với các biến thể CC, CT, TT của IL28B[7]. Trong thử nghiệm ADVANCE những bệnh nhân da trắng sử dụng Telaprevir trong 12 tuần tỷ lệ đáp ứng kéo dài lần lượt là 90%, 71%, và 73% tương ứng với các biến thể CC, CT, và TT của IL28B[8].

Tóm lại những dữ liệu này chỉ ra rằng IL28B là yếu tố có ý nghịa dự đoán đáp ứng với điều trị. Cần làm xét nghiệm IL28B khi mà nó có ảnh hưởng lên quyết định của bác sĩ hoặc bệnh nhân để có thể bắt đầu điều trị.Thiếu bằng chứng để dựa vào IL28B để đưa ra quyết định nên lựa chọn phác đồ chuẩn(Peginterferon+Ribavirin) hay phác đồ ba thuốc(Peginterferon+Riabavirin+Boceprevir hoặc Telaprevir) cho những bệnh nhân có biến thể CC của IL28B và quyết định rút ngắn thời gian điều trị hay không.

Khuyến nghị :

IL28B là một yếu tố tốt để dự đoán đáp ứng điều trị với phác đồ chuẩn(Peginterferon+Ribavirin) hay phác đồ ba thuốc(Peginterferon+Riabavirin+Boceprevir hoặc Telaprevir) ở những bệnh nhân viêm gan siêu vi C mạn tính genotype 1. Xét nghiệm này nên được xem xét khi bệnh nhân hay bác sĩ mong muốn có nhiều thông tin hơn để dự đoán khả năng đáp ứng điều trị và thời gian điều trị. (class 2-Level B) 

Tài liệu tham khảo:

[1] Nature. 2009 October 8; 461(7265): 798–801

[2] Ge D, Fellay J, Thompson AJ, Simon JS, Shianna KV, Urban TJ, et al. Genetic variation in IL28B predicts hepatitis C treatment-induced viral clearance. Nature. 2009;461:399–401

[3] Thomas DL, Thio CL, Martin MP, Qi Y, Ge D, O’Huigin C, et al. Genetic variation in IL28B and to spontaneous clearance of hepatitis C virus. Nature. 2009;461:798–801

[4] Thompson AJ, Muir AJ, Sulkowski MS, Ge D, Fellay J, et al. (2010) Interleukin-28B polymorphism improves viral kinetics and is the strongest pretreatment predictor of sustained virologic response in genotype 1 hepatitis C virus. Gastroenterology 139: 120–129 e118. 

[5] Mangia A, Thompson AJ, Santoro R, Piazzolla V, Tillmann HL, Patel K, et al. An IL28B polymorphism determines treatment response of hepatitis C virus genotype 2 or 3 patients who do not achieve a rapid virologic response. Gastroenterology.2010;139(3):821–827

 [6]Akuta N, Suzuki F, Hirakawa M, Kawamura Y, Yatsuji H, Sezaki H, et al. Amino acid substitution in hepatitis C virus core region and genetic variation near the interleukin 28B gene predict viral response to telaprevir with peginterferon and ribavirin. Hepatology. 2010;52:421–429

[7] Poordad F, Bronowicki JP, Gordon SC, et al. IL28B polymorphism predicts virological response in patients with chronic hepatitis C genotype 1 treated with boceprevir (BOC) combination therapy. Presented at the 46th Annual Meeting of the European Association for the Study of the Liver. Berlin, Germany; March 30-April 3, 2011

[8] Jacobson IM, Catlett I, Marcellin P, Bzowej NH, et al. Telaprevir substantially improves SVR rates across all IL28b genotypes in the advanced trial. J Hepatol. 2011;54:S1369.